Kalbimiz, durmadan kasılıp gevşeyen, sürekli çalışan ve genel durumumuza göre hızını değiştirebilen en hayati organımızdır. Tamamen özel bir kas dokusundan oluşan kalbimizin hayatımız boyunca dinlenmeden ve aynı güçle kasılması inanılmaz bir özelliktir. Kalbimizin beslenmesi, diğer tüm organlarımızda olduğu gibi kan ve damarlar yoluyla sağlanır. Vücudumuzdaki dolaşan tüm kanın kalpten geçtiğini düşünürsek, kalp, büyük bir ‘sadakat’ ve ‘özveriyle’ içinde dolaşan kana dokunmayıp, onu beslemekle görevli olan damarlardan gelecek kanı bekler.
Koroner arterler, kalbin üzerine yerleşmiş ve kalp kasının beslenmesini sağlayan damarlardır. Bu damarlarda meydana gelen tıkanma veya daralma sonucu ortaya çıkan hastalığın genel adı ise koroner arter hastalığıdır. Genellikle “damar sertliği” olarak tanımlanan bu hastalık, damar duvarlarında biriken kolesterol ve diğer yağ kökenli maddeler nedeniyle damarların daralması veya tıkanması sonucu gelişir. Bu durum, kalbin beslenme bozukluklarına yol açarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Koroner Arter Hastalığı Belirtileri
Koroner arter hastalığının başlıca belirtisi, kalp kasının beslenememesi sonucu ortaya çıkan ağrıdır. Bu ağrı, çoğu hastada göğüste hissedilse de, bazı hastalarda karın veya sırt bölgesinde de hissedilebilir. Ağrı, sırta, karna, boyna, çeneye, dişlere veya kollara yayılabilir. Kalp kaynaklı ağrı genellikle baskı hissi veya yanma şeklinde kendini gösterir. Bu ağrı, birkaç dakika sürüp dinlenmekle veya kendiliğinden geçebilir. Bununla birlikte, ağrının yanında çarpıntı, bulantı, halsizlik, soğuk terleme, baş dönmesi gibi şikayetler de görülebilir. Önemli bir nokta ise, şeker hastalığı gibi durumları olan kişilerde ağrı hissinin olmayabileceğidir.
Koroner Arter Hastalığı Risk Faktörleri
Koroner arter hastalığı her yaştan insanda görülebilir, ancak bazı risk grupları daha fazla risk altındadır. Bu hastalık, özellikle ailesinde koroner arter hastalığı öyküsü bulunan, şeker hastalığı veya hipertansiyon gibi rahatsızlıkları olan, kötü beslenme alışkanlıkları bulunan, yoğun stres altında olan, sigara içen ve alkol kullanan bireylerde daha sık görülür. Bu nedenle, bu gruptaki kişilerin daha dikkatli olmaları, düzenli olarak hekim kontrolüne gitmeleri ve check-up yaptırmaları önemlidir.
Koroner Arter Hastalığı Tanısı ve Tedavi Yöntemleri
Koroner arter hastalığı tanısı, günümüzde oldukça basit ve güvenli testlerle konulabilir. Bu testler arasında EKG, stres testi, anjiyografi ve doppler ultrasonografi gibi yöntemler yer alır. Tanı ne kadar erken konulursa, tedavi şansı o kadar artar.
Tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri ve bazı durumlarda cerrahi müdahaleler bulunur. Koroner arter bypass cerrahisi (CABG) ve anjiyoplasti gibi cerrahi müdahaleler, tıkanan damarların açılmasına ve kalbin beslenmesinin düzenlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, stent yerleştirme işlemi de sık kullanılan bir tedavi yöntemidir.
Koroner Arter Hastalığı Önleme
Koroner arter hastalığını önlemenin en etkili yolu, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemektir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, sigara içmemek, alkol tüketimini sınırlamak ve stresi yönetmek kalp sağlığını korumak için oldukça önemlidir. Ayrıca, düzenli sağlık taramaları yaparak, hastalık belirtilerinin erken dönemde fark edilmesi sağlanabilir.
Sonuç
Koroner arter hastalığı, kalp krizi ve diğer ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur. Erken tanı, doğru tedavi ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile bu hastalık yönetilebilir. Düzenli hekim kontrolleri, sağlıklı beslenme, egzersiz ve sigara gibi kötü alışkanlıklardan kaçınmak, koroner arter hastalığının riskini azaltmak ve kalp sağlığını korumak için hayati önem taşır.